De postcoderoos
Algemeen
Een PostCodeRoos is een afgebakend gebied waarbinnen een lokale energie coöperatie haar deelnemers kan werven omdat zij -bij deelname- recht hebben op teruggave van de energiebelasting (de oude regeling) of kunnen participeren in een nieuw project op basis van de nieuwe (SCE-) regeling.
Voorwaarde is wel dat deze deelnemers op het net aangesloten zijn via een kleinverbruikersaansluiting (max. 3 x 80 Ampère). Dit PostCodeRoosgebied wordt bepaald door de plaats (postcode) waar de productie-installatie voor de opwek gesitueerd is. Dit viercijferige gebied vormt het hart van de roos. Het PostCodeRoos gebied wordt gevormd door dit hart samen met alle aan dit hart aangrenzende viercijferige postcodegebieden (die de blaadjes van de roos vormen). Ook wanneer een aangrenzend postcodegebied maar met een klein puntje grenst aan het hart kan het gebied tot de roos gerekend worden.
Voorbeeld:
Sinds 1 januari 2016 is het begrip PostCodeRoos verruimd en mag de productie-installatie ook in een van de blaadjes gesitueerd zijn, het administratieve centrum mag dus als het ware één viercijferig gebied worden opgeschoven. Op deze manier kunnen coöperaties ook gebruik maken van daken aan de randen van de roos c.q. de kans om aan het project deel te nemen voor meer mensen mogelijk te maken.
De nieuwe regeling
De (SCE) regeling
Op 1 april 2021 is de regeling verlaagd tarief (oftewel de “postcoderoos regeling”) afgeschaft.
Opmerking:
De projecten: De Vijf Bruggen, Veenweidebad en Zorgboerderij Bruintjes blijven van de oude regeling gebruik maken. In de wet is geregeld wat er gebeurt bij de afschaffing van de regeling. Er is bij het maken van de regeling zekerheid gegeven voor diegenen die al geïnvesteerd hebben tot een periode van 15 jaar.
Maar er is ook opgenomen dat dit alleen geldt voor leden die op 1 april 2021 reeds gebruik maken van de regeling. Dit betekent dat wanneer een lid niet meer aan de voorwaarden voldoet door verhuizing of wanneer hij komt te overlijden, hij zijn participatie alleen kan overdragen aan leden die op deze datum al lid van de coöperatie waren.
Impact voor leden
Voor leden die verhuizen en/of komen te overlijden geldt dat zij of hun erfgenamen geen gebruik meer kunnen maken van de korting op de energiebelasting. Wanneer er geen andere leden zijn om hun panelen aan over te dragen raken zij recht op teruggave van energiebelasging kwijt.
Wanneer een lid verhuist kan hij zijn participatie nog wel verkopen aan een lid van de coöperatie, mits dat lid voor 1 april 2021 ingeschreven stond als lid en mits dat lid nog niet voor het maximale aantal participaties (bepaald door het eigen verbruik) meedoet.
Impact voor de coöperatie
De coöperatie is voor de dekking van haar kosten nu nog niet afhankelijk van een lidmaatschapsbijdrage haar leden. Wanneer uittreding door verhuizen of overlijden te vaak voorkomt, kan er een situatie ontstaan dat de coöperatie haar vaste kosten niet meer kan dekken. We moeten dan óf het lidmaatschapsbijdrage invoeren óf (in het uiterste geval) faillissement aanvragen.
Oplossing via lobby vanuit Energie Samen
Onze branchecoöperatie Energie Samen is in gesprek met het Ministerie van Financiën over een oplossing voor hiervoor beschreven beperking aan de overdraagbaarheid van certificaten. Energie Samen heeft er vertrouwen in dat ze tot een oplossing komen. Energie Samen wil ervoor zorgen dat de wet wordt geamendeerd zodat nieuwe leden kunnen toetreden en de participaties uit de oude regeling van uittredende leden kunnen overnemen.
De regeling zal mogelijk, als de lobby succesvol is, per 1 januari 2022 aangepast worden. Tot die tijd raken leden die verhuizen of komen te overlijden hun recht op teruggaaf van de energiebelasting kwijt. U houdt uiteraard uw recht op uitkering vanuit de coöperatie.
Nieuwe subsidieregeling SCE
De Subsidieregeling coöperatieve energieopwekking (SCE) vervangt de Postcoderoosregeling. Met deze subsidieregeling worden energiecoöperaties gestimuleerd om in coöperatief verband in de eigen leefomgeving (afgebakend door een postcoderoos) hernieuwbare elektriciteit door zonne-energie, windenergie of waterkracht op te wekken.
De SCE is een exploitatiesubsidie. Dat betekent dat de overheid de subsidie uitkeert aan de coöperatie in de vorm van een bedrag per geproduceerde kWh. Elk jaar stelt de overheid per type installatie (groot- of kleinverbruik) basisbedragen vast. Het basisbedrag is het bedrag per geproduceerde kWh, dat nodig is om de installatie rendabel te maken. Het basisbedrag van het jaar waarin de coöperatie aanvraagt geldt voor de hele subsidieperiode van 15 jaar. De coöperatie heeft dus 15 jaar zekerheid over de prijs waartegen de opgewekte energie te gelde gemaakt kan worden; de opbrengst varieert nog wel met de hoeveelheid geproduceerde energie. De geldstromen worden simpeler: alle uitkeringen naar de leden lopen via de coöperatie.
De subsidie per kWh is het verschil tussen het basisbedrag en het correctiebedrag. Het correctiebedrag is de marktprijs voor energie: de marktprijs is een gemiddelde prijs die leveringsbedrijven vergoeden voor de geproduceerde energie. Als de energieprijs stijgt, ontvangt de coöperatie minder subsidie en als de energieprijs daalt, ontvangt u meer subsidie. De basisenergieprijs is de ondergrens van het correctiebedrag.
Ter illustratie:
Het bestuur beraadt zich nog op de toepassing van de nieuwe regeling. Doordat alle opbrengsten via de coöperatie gaan lopen (een vereenvoudiging) maakt de coöperatie (belastbare?) winst doordat de hoogte van de subsidie groter is dan de post “afschrijvingen”.
Dat is heel anders dan de bestaande postcoderoosprojecten, die structureel verlies leiden. De eventuele winst in het laatste jaar (de restwaarde van de certificaten bij opbrengst door verkoop) of de winsten bij voortzetting van de productie kunnen nu weggestreept worden tegen de eerdere verliezen. De winsten uit de contracten onder de nieuwe regeling kunnen de verrekenbare verliezen van de coöperatie uit hoofde van “oude” projecten tenietdoen. En dan worden winsten op oude postcoderoosprojecten ineens belast. Dat zullen we vermijden.
Een van de opties die het bestuur overweegt is om de nieuwe projecten onder te brengen in een nieuw op te richten, separate doelcoöperatie.
Een tweede punt dat onze aandacht heeft is de mogelijkheid die de overheid expliciet biedt om een deel van de investering in panelen te financieren. Door de “hefboomwerking” wordt het rendement op de investering voor de participatiehouder hoger. Maar de coöperatie gaat schulden aan en krijgt een langlopende betalingsverplichting. Vanwege de gegarandeerde subsidie is het risico van insolventie verwaarloosbaar. Maar het is niet nul en is een wezenlijke verandering in onze bedrijfsvoering.
We hebben onze vragen en zorgen neergelegd bij de koepelorganisatie Energie Samen die voor ons (en alle andere coöperaties) duidelijkheid gaat verschaffen.
De oude regeling
Postcoderoos
Deze regeling was geldig tot en met 31 maart 2021 en is nog van toepassing op drie projecten van de coöperatie:
– Dorpshuis Baambrugge
– Veenweidebad Mijdrecht
– Zorgboerderij Bruintjes
Hoe werkt deze regeling
De Postcoderoosregeling zorgt ervoor dat je geen energiebelasting (en BTW daarover) betaalt over de elektriciteit die je opwekt via de coöperatie. Dit wordt (meestal) rechtstreeks verrekend met je eigen energierekening. Hier leggen we uit hoe dat werkt.
In 2013 is het Energie Akkoord gesloten, met daarin de Regeling Verlaagd Tarief – beter bekend als de “postcoderoosregeling”. Met deze regeling stimuleert de overheid het opwekken van lokale en duurzame elektriciteit.
Hierdoor is investeren in de zonne-energie coöperatie net zo aantrekkelijk als investeren in zonnepanelen die op je eigen dak liggen.
Het werkt als volgt: particulieren en bedrijven die binnen de “postcoderoos” wonen van de zonnestroom installatie, kunnen profiteren van een vrijstelling van energiebelasting. De regeling geeft participanten een korting van ca 12,65 cent per kWh (prijspeil 2018).
Het voordeel geldt voor 15 jaar vanaf het moment dat het project start. Daarnaast deel je mee in de winst van de coöperatie.
Algemeen Rekenvoorbeeld
Stel je neemt deel met 10 panelen in een installatie van 100 panelen. Dan wordt 10% van de totale opgewekte elektriciteit van het project aan jou toegewezen. Op je energierekening wordt dit deel vrijgesteld van energiebelasting. Bijvoorbeeld, de opbrengst van deze installatie is 26.000 kWh per jaar. Dan wordt 2.600 kWh daarvan aan jou toegewezen. Je krijgt dus een korting van (2.600 kWh x €0,12 =) €312,- per jaar op je energierekening. Dat komt neer op ruim €30,- per paneel. Daarnaast ontvang je ook een uitkering uit de coöperatie.
Postcoderoos
Om voor de vrijstelling van energiebelasting in aanmerking te komen moet je lid worden van een postcoderoos coöperatie. De coöperatie vraagt voor ieder project bij de belastingdienst een aanwijzing aan waarin de postcoderoos van het project wordt gedefinieerd.
Een postcodegebied is gedefinieerd als het gebied waarvan de postcode begint met hetzelfde viercijferig getal.
Een postcoderoos is gedefinieerd als een postcodegebied en alle direct daaraan grenzende postcodegebieden.
Hieronder een afbeelding van de postcoderoos waar de meerderheid van de inwoners van de gemeente De Ronde Venen in wonen, met Vinkenveen in het hart.
De productie-installatie van een project hoeft niet in het midden van het postcodegebied te liggen, maar mag ook in een van de ‘blaadjes’ van de roos liggen.
Bij een volgend project streven we ernaar de postcoderoos zo te kiezen dat de postcodegebieden Amstelhoek, De Hoef, en het zuid-westen van Mijdrecht ook mee kunnen doen.
Beperkende voorwaarden
Deelnemers kunnen zowel particulieren als organisaties of bedrijven zijn,
Zolang ze kleinverbruikers zijn, dus de aansluiting is maximaal 3×80 Ampère.
Mits hun aansluiting op het elektriciteitsnet binnen de postcoderoos van het project valt.
De door individuele deelnemers opgewekte energie die boven het eigen energieverbruik ligt, mag niet worden verrekend met de energiebelasting.
Tenslotte is het maximum te verrekenen kWh gelijkgesteld aan de eerste schijf van de energiebelasting: 10.000 kWh.
Energiemaatschappijen
Ondersteunt je eigen energieleverancier de postcoderegeling?
Momenteel zijn verschillende energieleveranciers die uitvoering geven aan de postcoderoos regeling. Helaas heeft de overheid niet alle energieleveranciers verplicht de administratie uit te voeren voor haar klanten. Om het voordeel te innen kan het dus zijn dat een participant moet overstappen naar een leverancier die het belastingvoordeel wél administratief verwerkt of extra werk moet doen om de energiebelasting terug te vragen bij zijn of haar leverancier.
Kijk op de website van Zon op Nederland welke energiemaatschappijen de postcoderoosregeling ondersteunen. Op deze site kan je een overstapadvies aanvragen. Meestal levert dat ook een besparing op.